11 februari 2025 | Moderne devotie (hedendaagse toewijding), actueler dan ooit!

Een avond over de grootste Nederlandse Hervormingsbeweging, de Moderne Devotie

Mink de Vries, coördinator van de Actuele Devotiebeweging in Nederland, vertelt over de impact van deze hervormingsbeweging, tot de dag van vandaag, meenemend naar de toekomst.

Het Onze Lieve Vrouweklooster (of Mariaklooster) van de orde van Augustijnen in Renkum, vlak bij Bennekom, dat in 1405 werd gesticht, was een van de eerste kloosters van de Moderne Devotie. Deze religieus-culturele vernieuwingsbeweging ontstond in de veertiende eeuw in de IJsselstreek bij Zwolle. De stroming verzette zich onder meer tegen rijkdom en machtsmisbruik in de kerk. Geert Grote (1340-1384) en zijn volgelingen wilden terug naar het geloof van de eerste christenen.

Renkum was al een bedevaartsoord dankzij een houten Mariabeeld. Hertog Reinald IV van Gelderland liet het klooster bouwen op de plek van een oude kapel. Hij schonk aan het klooster onder andere de omliggende uiterwaarden. Het klooster had veel grond en bezittingen, in de directe omgeving, maar ook in de Betuwe. De kloosters, Broeder – en Zusterhuizen, van de Moderne Devotie, stonden bekend om een sterke maatschappelijke diaconale betrokkenheid, gekoppeld aan een persoonlijke ( mystieke) relatie met God.

Thomas a Kempis (1380-1472), de schrijver van “De navolging van Christus”, was wellicht de bekendste monnik van de Moderne Devotie. Rondom de beweging zijn er stads- en streek wandelingen en fietstochten, in heel Nederland.  De Veluwezoom kent zo de Rijndevotie- route langs de Rijn, langs plaatsen die in het verleden een belangrijke rol hadden in de Moderne Devotie. Bijvoorbeeld het Agnietenklooster in Rhenen met zijn onderaardse gangen naar de Cunerakerk, en het Convent van Wageningen, waar de Zusters Augustijnen uit Renkum na de Reformatie naar toe vluchtten. Arnhem had meerdere kloosters van de Moderne Devotie, zoals het Mariëndaalklooster en het Agnietenklooster, nu de Waalse Kerk.

De Vries, die eerder een Nederlandse hertaling van “De navolging van Christus” verzorgde, wil graag met de Actuele Moderne Devotie Beweging voortbouwen op de waarden van de eerste christengemeente. “Voor de moderne devoten was gemeenschapszin van levensbelang. Vanuit de gedachte dat ieder mens gelijkwaardig is vormden ze groepen die voor elkaar zorgden en naar elkaar omkeken. Voor onze geïndividualiseerde samenleving zou het goed zijn als we weer teruggaan naar die zorg voor elkaar en dat gemeenschapsgevoel.”